No dobra, może nie jest AŻ TAK dramatycznie. Baraże to jeszcze nie wyrok, nawet jeśli będziemy nierozstawieni - na co niestety się zanosi. Niemniej, w takim wypadku decyzja selekcjonera o zagraniu "drugim garniturem" przeciwko Węgrom (i będąca jej wynikiem przegrana) będzie kosztowała PZPN kilkanaście milionów złotych (bo nie zagramy w fazie play-off żadnego meczu u siebie) i wydatnie utrudni nam przejście repasaży. Jest bowiem "dyskretna" różnica między pierwszym meczem z przykładową Macedonią Północną u siebie zamiast z przykładową Portugalią na wyjeździe. Zamiast załamywać ręce i narzekać na los (i trenerski nos) - spójrzmy jednak na statystyki zespołowe z tego spotkania, i zastanówmy się "czego nauczyliśmy się w tym odcinku". #PrawdaLiczb zaprasza na seans!
1. Cóż... Nie ma co owijać w bawełnę: to był bardzo słaby mecz w naszym wykonaniu. Zdaniem InStat - to nasz ex-aequo drugi najgorszy występ w ostatnich 2 latach (indeks na poziomie 247 punktów). Gorzej wypadliśmy tylko... w miniony piątek z Andorą (245). No, ale tam za naszą niską ocenę współodpowiada klasa rywala (5:0 z San Marino wyceniono na InStat na 251 punktów, a 7:1 z tym samym rywalem na 253 - więc nawet rozbijając takiego przeciwnika trudno wyjść ponad 250). Tutaj nie ma żadnych usprawiedliwień. Równie (lub niemal równie) źle wyglądaliśmy natomiast zdaniem InStat w 0-1 z Holandią 6 września 2020 (247) oraz w 0-2 z Włochami 15 listopada 2020 (248). Warto przypomnieć przy tym, że te dwa listopadowe spotkania przelały poprzednio czarę goryczy - i były ostatnimi, w jakich reprezentację poprowadził Jerzy Brzęczek. Cóż...
2. Idąc dalej kalendarzowym tropem, jaki zarysował się powyżej - według ocen InStat okazuje się, że 6 z 7 najgorszych występów naszej reprezentacji w ostatnich 2 latach miało miejsce we wrześniu, październiku i listopadzie. A patrząc jeszcze szerzej - aż 12 z 15 najgorszych występów naszej kadry w ostatnich 6 latach przypada na powyższe 3 miesiące! Ciekawe, prawda? Złota polska jesień najwyraźniej nie służy naszym piłkarzom - niezależnie od tego w jakim kraju występują na co dzień, jaki trener jest u steru reprezentacji i kto biega po boisku.
3. Mimo tej niskiej oceny - zdaniem InStat "na logikę" mecz z Węgrami powinien się zakończyć "remisem ze wskazaniem na Polskę". Nasz "współczynnik punktów spodziewanych" z tego spotkania wyniósł 1,5 - a u naszych rywali licznik wskazał w tej kwestii zaledwie 0,7. Nie jest też tak, że Węgrzy wznieśli się na piłkarskie wyżyny. Tak jak oni nam - tak i my im obrzydziliśmy w tym meczu granie w piłkę - i ich występ został oceniony przez InStat dokładnie tak, jak nasz (247 punktów). Problem w tym, że "myślą, głową i zaniedbaniem" Tymka Puchacza (przy pierwszym golu - z pomocą Kuby Modera) podarowaliśmy im na tacy dwie bramki. Oni natomiast nie podarowali nam żadnej, a wręcz mocno się postarali, żebyśmy nie oddali niezblokowanego strzału na ich bramkę. Jak powszechnie wiadomo - piłka nożna jest grą błędów. Szkoda tylko, że znowu są to nasze błędy...
4. Rozwijając jeszcze nieco myśl dotyczącą "punktów spodziewanych" - okres pracy Paulo Sousy jest pod tym względem niesamowity. Na 15 spotkań, w których prowadził naszą reprezentację - tylko trzykrotnie (!) zanotowaliśmy mniej niż 1,5 punktu spodziewanego: przeciw Hiszpanii na EURO (0,1), przeciw Anglii na wyjeździe (0,3) i przeciw Węgrom na wyjeździe (0,7). W pozostałych 12 meczach nasze xPoints wynosiło 1,5 lub więcej, i każdorazowo było wyższe niż u rywali. Dwa razy wyniosło 1,5 (porażka z Węgrami teraz, remis z Rosją przed EURO) - co oznacza "remis ze wskazaniem na Polskę", zwłaszcza gdy xPoints rywala jest niższe (a w obu wypadkach wynosiło 0,7). 5 razy nasze xPoints wyniosło 2 - co przekłada się na "powinniśmy to spokojnie wygrać" (dwie wygrane z Albanią, remis z Anglią u siebie, porażka 2:3 ze Szwecją na EURO, remis z Islandią przed EURO). Wreszcie, 5 razy nasze xPoints wyniosło 2,7 - co można zapisać jako "nie sposób było tego nie wygrać" (po 2 mecze z Andorą i San Marino - ale i porażka 1:2 ze Słowacją na EURO).
5. Średnia "punktów spodziewanych na mecz" za kadencji Sousy wynosi 1,84, przy "realnych punktach na mecz" na poziomie 1,53. Po odliczeniu punktów zdobytych z Andorą i z San Marino - wygląda to znacznie mniej optymistycznie: 1,53 "spodziewanego punktu" i zaledwie 1 "realny punkt" na mecz. Co ciekawe, za kadencji trenera Brzęczka "oczekiwana" średnia punktowa wynosiła właśnie 1 na mecz - gdy "realnych punktów na mecz" zdobywaliśmy aż 1,71. A pamiętajmy, że wśród naszych rywali nie było wówczas słabeuszy - może poza Łotwą (2 mecze, na dziś 136 miejsce w rankingu FIFA), która jest jednak wciąż lepszą reprezentacją niż Andora (153 miejsce), nie mówiąc o San Marino (ostatnie, 210 miejsce). Po odliczeniu meczów z Łotwą - otrzymamy jednak 0,86 "spodziewanego" i 1,59 "faktycznego" punktu na mecz. Podsumowując: po odliczeniu meczów ze "słabeuszami" #PrawdaLiczb zdaje się sugerować, że pragmatyczne podejście Brzęczka dawało lepsze efekty "realne", ale dużo gorsze "spodziewane" - co podpowiada, że mimo nie w pełni zadowalających rezultatów "Polska Sousy" jest projektem znacznie bardziej rozwojowym niż ten firmowany nazwiskiem poprzednika.
6. Wszystko to przekłada się na jasny wniosek: problemem nie jest taktyka Sousy, nie są nim również jego personalne decyzje (nawet, jeśli te w meczu z Węgrami były mocno kontrowersyjne). Problemem są przede wszystkim "piłkarskie akty sabotażu" poszczególnych zawodników przywdziewających biało-czerwone barwy, zwłaszcza w defensywie. Głupie czerwone kartki. Bezsensowne faule powodujące rzuty karne i rzuty wolne w niebezpiecznych rejonach. Nieporadność w obronie przy SFG przeciwnika. Odpuszczanie krycia w kluczowych momentach. Juniorskie łamanie linii spalonego. Karygodne straty pod naszą bramką. Na 20 bramek straconych za kadencji Sousy - więcej niż połowa jest wynikiem indywidualnych błędów w obronie, popełnionych przez jednego lub więcej z naszych zawodników. Jeśli dodamy do tego rażącą czasem nieskuteczność w polu karnym drużyny przeciwnej, możemy zrozumieć czemu Portugalczyk jakby mocniej posiwiał po tym roku za sterem naszej kadry...
7. Wróćmy jednak do statystyk meczowych. Jeśli szukalibyśmy powodów do optymizmu - znakomicie funkcjonował w tym meczu nasz pressing na połowie rywala. Odzyskaliśmy w nim aż 30 (!) piłek na połowie przeciwnika, co stanowi najlepszy wynik w ostatnich 50 spotkaniach kadry (+/- 5 lat!). Jakby tego było mało, drugi najlepszy wynik pod tym względem wynosił 19 (również w meczu z Węgrami, tyle że u nich), a nasza średnia z podanego okresu to zaledwie 10 - trzykrotnie mniej! Oczywiście - chochlą dziegciu jest tutaj fakt, że nie umieliśmy zrobić z tego użytku, bo dyspozycja naszych zawodników ofensywnych z "podstawy" (poza Świderskim) wołała o pomstę do nieba. Niemniej jestem przekonany, że z dobrze dysponowanym wysuniętym napastnikiem na placu gry, przy takiej liczbie przechwytów na połowie rywala schodzilibyśmy do szatni prowadząc przynajmniej dwoma bramkami. Niestety - Piątek nie dojechał, a Milik nie dojechał jeszcze bardziej. I choć Świderski robił co mógł - jeśli dołożymy do tego grające "pod kreską" wahadła - choć była broń to nie było dostatecznej liczby strzelców żeby zrobić przeciwnikom krzywdę.
8. Poniekąd w potwierdzeniu tez postawionych w dwóch punktach powyżej - stworzyliśmy w tym spotkaniu 6 "relatywnie klarownych" sytuacji bramkowych, co stanowi siódmy najlepszy wynik w ostatnich 2 latach, jeśli odliczymy mecze z Andorą i San Marino. Wykorzystaliśmy jednak tylko 1 z nich, co daje zaledwie 17% skuteczności. To z kolei stanowi drugi najgorszy wynik w tym aspekcie za kadencji Sousy, piąty najgorszy w ostatnich dwóch latach (25 spotkań) i ex-aequo czternasty najgorszy rezultat w ostatnich 50 meczach.
9. W meczu z Węgrami zanotowaliśmy 14 otwierających podań, co stanowi trzecią najwyższą liczbę za kadencji trenera Sousy i czwartą najwyższą liczbę w ostatnich 50 spotkaniach! Niestety, do celu dotarło tylko 5 z nich - i choć nie daje to olśniewającego odsetka skuteczności, to i tak jest to największa liczba "dostarczonych" otwierających podań za kadencji Sousy (po odliczeniu spotkań z San Marino i Andorą) i trzecia największa w ostatnich 50 spotkaniach (po odliczeniu meczów z w/w "słabeuszami" oraz z niewiele lepszymi Litwą i Łotwą). Kolejne "światełko w tunelu"? Dla mnie - jak najbardziej.
10. Na naszych 20 prób dośrodkowań z gry, do celu dotarły zaledwie 3, co daje mało chwalebne 15% celności. Stanowi to drugi najgorszy wynik za kadencji obecnego szkoleniowca, i dziewiąty najgorszy w ostatnich 50 spotkaniach - przy jedenastej najwyższej liczbie prób. Jeśli drzwi do bramki Węgrów znajdowały się na zagraniach ze skrzydeł - nie potrafiliśmy niestety trafić kluczem w zamek...
11. Stoczyliśmy przeciw Węgrom aż 204 pojedynki ogółem (56% wygranych, średnia = 146 / 52%), co stanowi najwyższą liczbę w ostatnich 50 spotkaniach reprezentacji. Było wśród nich aż 112 pojedynków w ataku (54% wygranych, średnia = 71 / 46%) - co jest naszą drugą najwyższą liczbą w podanym okresie. Podjęliśmy aż 50 prób dryblingu, na 68% skuteczności (najwięcej w ostatnich 50 meczach, średnia = 21 / 57%). Wszystko to wskazuje, że - jak już pisałem powyżej - nie było tak źle, jak mogłoby się wydawać. Pogrzebała nas nieskuteczność bądź niekonkretność pod bramką rywali. Pogrzebały nas indywidualne błędy i niedyspozycje. Być może pogrzebały nas również decyzje personalne trenera - ale nie do końca, bo tak czy owak z zespołowych "liczb" jasno wynika, że "na logikę" nawet w tym zestawieniu nie powinniśmy tego meczu przegrać.
Tyle na tę chwilę - ale do meczu #POLHUN wrócimy na Prawdzie Futbolu na dniach, za sprawą analizy indywidualnej #PrawdyLiczb dla poszczególnych Biało-Czerwonych. Do przeczytania!
